Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, Mart 2025 dönemine ilişkin “Halkın Enflasyonu” araştırmasının sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı. Araştırmaya göre, gıda fiyatlarında artış hız kesmeden devam ediyor. Mart ayında gıda fiyatları bir önceki aya göre yüzde 6,8 oranında yükseldi. Yılın ilk üç ayında gıda fiyatlarındaki toplam artış yüzde 13,6 olarak kaydedilirken, yıllık bazda bu oran yüzde 54,2’ye ulaştı. Araştırma, son 12 aylık ortalamalara göre ise gıda fiyatlarının yüzde 72,2 oranında arttığını ortaya koydu.

Dünyada gıda fiyatlarının en hızlı arttığı ülkeler arasında yer alan Türkiye’de enflasyon dalgası Ramazan ayında da durmadı.

Mart 2025’te gıda fiyatları yüzde 6,8 oranında artarken, son 58 aydır kesintisiz yükselen fiyatlardaki yıllık artış yüzde 54,2’yi buldu. Gıda enflasyonu, özellikle dar gelirli kesimler için büyük bir sorun olmaya devam ederken, Türkiye’nin önde gelen sendikalarından Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu’nun araştırması, halkın mutfakta yaşadığı krizin boyutlarını gözler önüne serdi.

Gıda fiyatlarındaki hızlı yükseliş, ücretliler, dar gelirliler ve yoksullar için büyük bir tehdit oluşturuyor. Halk, gıda masraflarını karşılayabilmek için sağlık, eğitim, barınma gibi diğer temel ihtiyaçlarından feragat etmek zorunda kalıyor. Türkiye’de 2021 Eylül ayından bu yana gıda fiyatları yüzde 1.165 oranında arttı. 2021’de 100 liraya alınan bir gıda sepeti, Ocak 2025’te 1.159 liraya, Şubat’ta 1.185 liraya, Mart’ta ise 1.265 liraya yükseldi.

Ücret artışlarının gıda fiyatlarındaki yükselişi karşılamaya yetmediği belirtilirken, kamu çalışanlarının maaşlarındaki toplam artışın yüzde 881,5 seviyesinde kaldığı vurgulandı. Ocak 2025’te yapılan yüzde 6’lık toplu sözleşme zammı, sadece iki ayda eriyerek çalışanları daha yılın başında devletten alacaklı duruma getirdi.

GIDA FİYATLARI 16 KAT ARTTI

Birleşik Kamu-İş’in gıda fiyatları endeksi, Haziran 2020’den bu yana 58 ay boyunca kesintisiz olarak arttı. 2020’de 100 liraya alınabilen gıda sepeti, bugün ancak 1.850 liraya satın alınabiliyor. Bu yükseliş, özellikle düşük ve sabit gelirli kesimleri derinden etkiliyor.

MART AYINDA FİYAT DEĞİŞİMLERİ

Ekmek, pirinç, un, bulgur, makarna fiyatları: Makarna fiyatlarındaki düşüş nedeniyle yüzde 0,5 azaldı.

• Et ve balık fiyatları: Yüzde 11,2 arttı.
• Süt ve süt ürünleri ile yumurta: Yüzde 3,8 oranında yükseldi.
• Yağ fiyatları: Ayçiçek yağındaki düşüşle birlikte yüzde 2,5 azaldı.
• Meyve fiyatları: Yüzde 12,7 artış gösterdi.
• Sebze fiyatları: Yüzde 19,8 oranında zamlandı.
• Bakliyat fiyatları: Sabit kaldı.
• Diğer işlenmiş gıda fiyatları: Yüzde 0,3 oranında yükseldi.

ÜÇ AYLIK DEĞİŞİM

Ocak ayında yüzde 4, şubat ayında yüzde 2,2 artan gıda fiyatları, Mart ayı itibariyle yılın ilk üç ayında toplamda yüzde 13,6 yükseldi.

Ekmek, pirinç, un, bulgur, makarna fiyatları: Yüzde 6,3 arttı.

• Et ve balık fiyatları: Yüzde 17,8 yükseldi.
• Süt, süt ürünleri ve yumurta: Yüzde 16 arttı.
• Yağ fiyatları: Yüzde 1,5 oranında geriledi.
• Meyve fiyatları: Yüzde 18 artış gösterdi.
• Sebze fiyatları: Yüzde 24,8 yükseldi.
• Bakliyat fiyatları: Yüzde 5,7 zamlandı.
• Diğer işlenmiş gıdalar: Yüzde 3,5 oranında zamlandı.

YILLIK DEĞİŞİM

Gıda fiyatlarındaki yıllık değişim de endişe verici boyutlara ulaştı.

• Ekmek, un, bulgur, makarna fiyatları: Yüzde 44,8 arttı.
• Et ve balık fiyatları: Yüzde 29,6 zamlandı.
• Süt ve süt ürünleri, yumurta: Yüzde 33,4 yükseldi.
• Yağ fiyatları: Yüzde 34,7 arttı.
• Meyve fiyatları: Yüzde 123,8 zamlandı.
• Sebze fiyatları: Yüzde 179,7 yükseldi.
• Bakliyat fiyatları: Yüzde 18,8 arttı.
• Diğer işlenmiş gıdalar: Yüzde 34,7 oranında zamlandı.

Mart 2025 itibariyle yıllık gıda enflasyonu yüzde 54,2’ye ulaşarak, alım gücündeki kaybın hız kesmeden devam ettiğini ortaya koydu.

12 AYLIK ORTALAMA ARTIŞ

Son 12 aylık ortalamalar baz alındığında:

• Ekmek, un, bulgur, makarna fiyatları: Yüzde 46,9 arttı.
• Et ve balık fiyatları: Yüzde 49,5 yükseldi.
• Süt ve süt ürünleri, yumurta fiyatları: Yüzde 42,1 zamlandı.
• Yağ fiyatları: Yüzde 58,2 yükseldi.
• Meyve fiyatları: Yüzde 123,8 zamlandı.
• Sebze fiyatları: Yüzde 179,7 arttı.
• Bakliyat fiyatları: Yüzde 40,2 zamlandı.
• Diğer işlenmiş gıdalar: Yüzde 68,3 yükseldi.

Türkiye’de gıda fiyatları, dar gelirli vatandaşların mutfak bütçesini sarsmaya devam ediyor. Ekonomik koşulların zorlaştığı bu süreçte, halkın temel gıdaya erişimi her geçen gün daha da zorlaşıyor.