Bunu da gördük! AP Türkiye’ ye yardımı kesti

Avrupa Parlamentosu (AP), ‘insan hakları, demokratikleşme ve hukuk devleti alanında iyileşme görülmemesini’ gerekçe göstererek Türkiye’ye yönelik yardımlarda kesintiye gidilmesini onayladı. Bu, Avurupa Birliği (AB) tarihinde bir ilk. Karara, kesintinin ‘sivil toplumu etkilememesi’ için bir madde de eklendi.

AP ile Avrupa Birliği Konseyi arasında Kasım 2017’de yapılan bütçe müzakerelerinde, Türkiye’ye IPA (Katılım Öncesi Yardım Aracı) fonları kapsamında yapılan yardımların 70 milyon avro tutarındaki bölümü ‘insan hakları, demokratikleşme ve hukuk devleti alanında iyileşme’ koşuluna bağlanmış ve dondurulmuştu. IPA fonları katılım sürecindeki aday ülkelerin AB müktesebatına uyum kapasitelerinin geliştirilmesi amacıyla veriliyor.

Avrupa Komisyonu’nun Nisan 2018’de açıkladığı son Türkiye raporunda bu alanlarda ilerleme yaşanmadığının not edilmesi üzerine bugün yapılan oylamada fonun iptaline karar verildi.

DW’nin haberine göre tasarı, 28’e karşı 544 oyla kabul edildi. Oylamada 74 parlamenter çekimser kaldı. Mali yardımlarda kesintiye gidilmesine gerekçe olarak ‘demokrasi, insan hakları ve hukuk devleti alanlarında ilerleme kaydedilmemiş olması’ gösterildi.

Söz konusu fonun göçmen programlarına kaydırılacağı ve büyük ölçüde Akdeniz’deki kaçak göçü önlemek ve Suriye politikaları için harcanacağı tahmin ediliyor.

Sivil topluma destek vurgusu
AP Hristiyan Demokrat Grup (EPP) ve Bütçe Komisyonu üyelerinden Rumen parlamenter Siegfried Mureşan tarafından hazırlanan karar metninde, Türkiye’de ‘temel hak ve özgürlüklerin kötüleşmesinden’ ve ‘Türkiye’nin Avrupa değerlerinden uzaklaşmaya devam etmesinden’ kaynaklanan ‘kaygı’ da dile getirildi.

Karara, AB bütçesinden Türkiye’ye yapılacak kesintinin ‘kesinlikle sivil toplumu etkilememesi’ uyarısında bulunan bir madde de eklendi. Parlamento, kesintiye rağmen, sivil topluma yapılacak yardımın artırılmasını istiyor.

Karar, AP kulislerinde, ‘AB’nin demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğüne bağlılığı konusunda Türkiye’ye verdiği önemli bir mesaj’ olarak değerlendiriliyor.

AB üyelik süreci tarihinde bir ilk
AP, 2017 sonunda da Türkiye’ye AB bütçesinden yapılan mali yardımlardan 105 milyon avro kesilmesini kararlaştırmıştı.

AB’ye üyelik süreci tarihinde Türkiye dışındaki başka bir aday ülke hakkında benzer kesinti kararı alınmamıştı.

Türkiye’ye bu süreçte 2014-2020 dönemi için 4 milyar 453 milyon avro ayrılmıştı. Bu miktarın yaklaşık 1 milyar 430 milyon avroluk bölümü demokrasi, yönetişim, hukukun üstünlüğü ve temel haklarla ilgili projeler için öngörülmüştü.