Türkiye-Çin ilişkilerinde yeni bir dönem…

Türkiye-Çin ilişkilerinde

yeni bir dönem…

Necdet Buluz

Çin’de yeni kurulan Türkiye Araştırmaları Merkezi, Türkiye ve bölgeyle ilgili farklı alanlardaki çalışmaları derinleştirirken, ikili akademik ve kültürel temaslara hız kazandıracak. Türkiye’nin Çin’de daha iyi tanınması için de bu merkezin iki ülke ilişkilerine ivme kazandıracağı görüşündeyiz.

Çünkü, Çinli yetkililer her zaman “Türkiye büyük bir devlet. Ancak tanıtım eksikliğiniz var. Türkiye Çin’de pek tanınmıyor. Buna ağırlık verin” uyarısında bulunmuşlardır.

Konuyu bu açıdan değerlendirdiğimizde Araştırma Merkezi’nn önemi bir kez daha ortaya çıkmış olacaktır.

Türkiye Araştırmaları Merkezi’nin açılış törenine, aralarında Türkiye’nin Shanghai Başkonsolosu Hüseyin Emre Engin, Çin’in eski Ankara Büyükelçisi Yu Hongyang ve Çin’in eski Ankara Büyükelçisi ve eski Ortadoğu Sorunu Özel Temsilcisi Gong Xiaosheng’in aralarında yer aldığı, diplomat, akademisyen ve uzmanlardan oluşan yaklaşık 70 kişi katıldı.

Açılış töreninde konuşan Türkiye’nin Shanghai Başkonsolosu Hüseyin Emre Engin, Türkiye Araştırmaları Merkezi’nin Çinli akademik kuruluşların Türkiye’yi ve bölgenin dinamiklerini daha iyi anlamasını, akademik temasların güçlenmesini ve kurumsal akademik ilişkiler kurulmasını sağlamasını temenni ettiğini söyledi.

Önümüzdeki yılın iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin tesisinin 50’nci yıldönümünün kutlanacağını hatırlatan Engin, ”Bu, bize geçen 50 yılda kaydedilen başarıların üzerine düşünme imkânı verdiği gibi, ülkelerimiz arasındaki ilişkileri daha da derinleştirme ve geliştirme konusundaki yeni fırsatları ele alma, bu fırsatlar üzerinde çalışma olanağı tanıyor.” dedi.

Türkiye Araştırmaları Merkezi Başkanı Prof. Shen Zhixing, Çin’deki üniversiteler bünyesinde daha önce iki Türkiye araştırmaları merkezinin kurulduğunu, ancak bu iki üniversitede de Türkçe Bölümü bulunmadığına işaret etti. Prof. Shen, ”Çin’de Türkiye ile ilgili yürütülen araştırmalar henüz yeterli değil. İki ülke arasındaki anlaşmaları kuvvetlendirmek için bu merkez kuruldu. Türkiye hakkında daha çok araştırmalar yapacağız. Türkiye ile ilgili siyaset, tarih, kültür ve ekonomi alanlarında araştırmalar yapacağız.” ifadelerini kullandı.

Türkiye ile Çin arasındaki ilişkilerin giderek iyileştiğini dile getiren Prof. Shen, bu yüzden Çin’in Türkiye’yi daha iyi tanıması gerektiğini vurguladı.

Türkiye Araştırmaları Merkezi’ne yurt içinden ve yurt dışından uzmanları davet edeceklerini kaydeden Prof. Shen, her yıl bir sempozyum düzenleyerek Türkiye ilgili çalışmaları ve gelişmeleri değerlendireceklerini belirtti.

Törenin ardından, merkezin organizasyonuyla gerçekleştirilen ilk Türkiye Araştırmaları Sempozyumu düzenlendi. Sempozyum kapsamındaki altı toplantıda, Türkiye’nin ekonomisi, jeopolitik konumu ve mevcut siyasi ikliminin yanı sıra, Çin ile Türkiye arasındaki iş birliği alanları ve turizm konusu uzmanlar tarafından masaya yatırıldı.

Sempozyumun ardından Çin’in eski Ankara Büyükelçisi ve eski Ortadoğu Sorunu Özel Temsilcisi Gong Xiaosheng, ”Çin-Türkiye ikili ilişkileri güzel yönde gelişiyor. İki ülkenin de ilişkilere verdiği önem günden güne artıyor. Sadece hükümetler arası ilişkiler güçlenmiyor, aynı zamanda iki halk arasındaki dostluk da güçleniyor.” dedi.

Çin ile Türkiye’nin Ortadoğu politikalarını da değerlendiren Gong, Orta Doğu politikaları açısından iki ülkenin görüş ayrılıkları olduğunu, ancak bunların esasen çok az olduğunun söylenebileceğini kaydetti. Gong, ”Suriye’de barış ve istikrar oluşturulmasını temenni ediyoruz. Savaşın sona ermesini istiyoruz. Bu temel tutumumuz aslında Türkiye ile de aynı. Bazı büyük ülkelerle farklı tutuma sahibiz. Onlar, Suriye krizinden faydalanarak kendi etkilerini artırmak istiyor. Ancak biz, Suriye’de barış ve istikrarı içtenlikle istiyoruz. Bu noktada Türkiye ile aynı fikirdeyiz. Tabii bu hedefe ulaşılabilmesi için yöntemler ve somut uygulamalarda bazı farklı görüşlerimiz var, bu da doğaldır. Hem Arap ülkeleri hem de Türkiye, zamanla Çin’in tutumunun onların çıkarlarına en uygun olan tutum olduğunu anlayacak.” diye konuştu.

Gong Xiaosheng, Türkiye’nin Libya’daki varlığıyla ilgili olarak ise ”Çin, Türkiye’nin Libya’daki varlığının, sorunun siyasi yollardan çözülmesine, çatışmaların sona erdirilmesine yardımcı olmasını temenni ediyor. Savaşın uzamasını istemiyoruz.” ifadelerini kullandı. Gong, Çin’in Libya sorununun siyasi yollardan çözülebileceği görüşünü savunduğunun altını çizdi.

necdetbuluz@gmail.com