“GIDA FİYATLARI UÇUŞTA”

-TEMEL GIDA FİYATLARINDA NİSAN AYINDA BİR ÖNCEKİ AYA GÖRE YÜZDE 2,4 ORANINDA ARTIŞ YAŞANDI.

-SALGIN SÜRECİNİN DE ETKİSİYLE HALKIN BÜYÜK BİR BÖLÜMÜNÜN GELİRİNİ YA TAMAMEN YA DA BÜYÜK BÖLÜMÜNÜ KAYBETTİĞİ BU YILIN İLK DÖRT AYLIK DÖNEMİNDE TEMEL GIDA FİYATLARI YÜZDE 11,7 ORANINDA ARTTI.

-TEMEL GIDA FİYATLARINDA SON BİR YILLIK DÖNEMDE İSE YÜZDE 29,7 ORANINDA ARTIŞ OLDU.
Salgın sürecinin de etkisiyle halkın önemli bir bölümünün işini kaybettiği, işini
kaybetmeyenlerin de günlük 49 liralık ücret desteği ya da kısa çalışma ödeneği gibi,
önceki gelirinin oldukça altında bir gelirle geçinmek zorunda kaldığı son bir yıllık
dönemde temel gıda fiyatları da yüksekten uçuşa geçti. Temel gıda fiyatlarında
geçen yılın son aylarında başlayan artış trendi bu yıl nisan ayında da sürdü. Nisanda
bir önceki aya göre yüzde 2,4 oranında artan gıda fiyatlarında bu yılın ilk dört aylık
döneminde yüzde 11,7, son bir yılda ise yüzde 29,7 oranında artış oldu.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonun Ar-Ge birimi KAMUAR’ın, fiyatlarını
Ankara’daki pazar ve marketlerden her ay düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla
tükettiği 76 gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak yaptığı “halkın
enflasyonu” araştırmasının Nisan 2021 ayı sonuçları açıklandı.
Araştırmayla, gelirinin büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda olan ve
enflasyona karşı herhangi bir koruması bulunmayan, sabit gelirlilerin, ücretlilerin ve
yoksulların yaşadığı gerçek enflasyonun boyutunun ortaya konulması amaçlanıyor.
AYLIK FİYAT ARTIŞI
Gıda fiyatları bir önceki aya göre bu yıl ocak ayında yüzde 3,6, şubatta da
yüzde 2,8, martta yüzde 2,5 oranında artış yaşanmıştı. Gıda fiyatlarında nisan ayında
yüzde 2,3’le devam eden bu artış trendi; işgücünün yüzde 30’una yakınını oluşturan
10 milyon 200 bin kişinin atıl durumda olduğu, diğer bir ifadeyle ya hiç geliri olmadığı
ya da düzensiz çok az bir gelirle geçinmek zorunda bulunduğu bir dönemde, açlık ve
yoksulluk riskini önemli ölçüde artırıyor.
Temel gıda fiyatlarında nisanda yaşanan artış eğiliminde et-balık, yağ, meyve,
bakliyat ve işlenmiş gıda fiyatlarında yaşanan artışlar belirleyici oldu.
Nisanda, ekmek, un, bulgur fiyatlarında bir önceki aya göre yüzde 0,4
oranında artış kaydedildi. Et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 6 oranında yüksek
oranlı bir artış yaşanan nisan ayında süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde
0,6 oranında düşüş oldu. Sıvı yağ fiyatlarında geçen yılın son aylarından itibaren
başlayan artış trendi yavaşlayarak da olsa nisan ayında da yüzde 0,4’le devam etti.
Meyve fiyatlarının yüzde 12,2 oranında arttığı nisan ayında sebze fiyatlarında
ise bir önceki aya göre yüzde 3,1 oranında düşüş oldu.
Bakliyat fiyatlarının yüzde 3,8 oranında yükseldiği nisan ayında, salça, zeytin,
bal, çay, tuz ve benzeri gıda maddelerinden oluşan diğer işlenmiş gıda fiyatları yüzde
2,6 oranında arttı.
Böylece, mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 76 gıda
maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için nisanda bu yıl mart ayına
göre yüzde 2,4 oranında daha fazla para ödendi.
Gıda fiyatlarında ocak-nisan dönemin ise yüzde 11,2 oranında artış yaşandı.
İlk dört aylık dönemde ekmek, bulgur, un makarna fiyatlarında yüzde 5,9, et ve balık
fiyatlarında yüzde 14,2, süt, süt ürünleri ve yumurta fiyatlarında yüzde 17,4 oranında
artış gözlenirken, 2020 yılının son aylarında hızla yükselen yağ fiyatlarında ise yüzde
5,2 oranında artış oldu. Yılın ilk çeyreğinde meyve fiyatlarında yüzde 17,1, sebze
fiyatlarında yüzde 9, bakliyat fiyatlarında yüzde 0,6 oranında artış yaşandı. Diğer
işlenmiş gıda fiyatlarında ise yüzde 9,2 oranında artış oldu.
YILLIK DEĞİŞİM
Gıda fiyatlarında yıllık olarak ise (Nisan 2020’ye göre) yüzde 29,7 oranında
artış kaydedildi.
Bu yıl nisanda geçen yılın nisan ayına göre ekmek, un, bulgur, makarna
fiyatlarında yüzde 24,1, et-balık fiyatlarında 16,5, süt ve süt ürünleri ile yumurta
fiyatlarında yüzde 34,4 oranında artış oldu. Bir yıl öncesine göre yağ fiyatları yüzde
38,4 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 20,4 oranında, sebze fiyatları ise yüzde
54,8 oranında artış gösterdi. Bakliyat fiyatları son bir yılda yüzde 30,1 diğer gıda
fiyatları ise yüzde 15,8 oranında zamlandı.
YILLIK ORTALAMA
Sepete dâhil edilen ürünlerin son 12 aylık ortalama fiyatlarının bir önceki 12
aylık dönemdeki ortalama fiyatlarıyla karşılaştırılarak hesaplanan 12 aylık
ortalamalara göre de gıda fiyatlarında son yılda yüzde 29,1 oranında artış yaşandı.
Yıllık ortalamalara göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatları yüzde 15,4, et ve
balık fiyatları yüzde 19,1, süt, süt ürünleri ve yumurta fiyatları yüzde 25,4, yağ fiyatları
yüzde 31,4, meyve fiyatları yüzde 43,8, sebze fiyatları yüzde 59,9, bakliyat fiyatları
yüzde 25,3, diğer gıda maddelerinin fiyatları da yüzde 10,4 oranında artış kaydetti.

Mehmet BALIK

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu

Genel Başkanı