MUTFAKTA ZAM TSUNAMİSİ VAR
-MUTFAKTA ZAM TSUNAMİSİ VAR
-KAMU ÇALIŞANLARININ MAAŞI VE EMEKLİLERİN AYLIKLARINA YILIN İKİNCİ YARISI İÇİN YAPILAN YÜZDE 8,45 ORANINDAKİ ZAMMIN YARISI TEMMUZ AYINDA GIDA FİYATLARINDA YAŞANAN ARTIŞLA GİTTİ.
-TEMEL GIDA FİYATLARINDA TEMMUZDA BİR ÖNCEKİ AYA GÖRE YÜZDE 4,2 ORANINDA ARTIŞ YAŞANDI. YILIN İLK YEDİ AYINDAKİ TOPLAM ARTIŞ İSE YÜZDE 19,8’İ BULDU.
-TEMEL GIDA FİYATLARINDA SON BİR YILLIK DÖNEMDE İSE YÜZDE 35,7 ORANINDA ARTIŞ OLDU.
Kamu çalışanlarının maaşı ve emeklilerin aylıklarına yılın ikinci yarısı için
yapılan yüzde 8,45 oranındaki zammın yarısı temmuz ayında gıda fiyatlarında
yaşanan artışla eridi. Gıda fiyatlarında geçen yılın son aylarında başlayan artış trendi,
yaz ayı olmasına rağmen temmuz ayında da devam etti. Temmuzda gıda fiyatlarında
adeta bir zam tusunamisi yaşandı ve bir önceki aya göre yüzde 4,2 oranında arttı.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonun Ar-Ge birimi KAMUAR’ın, fiyatlarını
Ankara’daki pazar ve marketlerden her ay düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla
tükettiği 76 gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak yaptığı “halkın
enflasyonu” araştırmasının Temmuz 2021 ayı sonuçları açıklandı.
Araştırmayla, gelirinin büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda olan ve
enflasyona karşı herhangi bir koruması bulunmayan, sabit gelirlilerin, ücretlilerin ve
yoksulların yaşadığı gerçek enflasyonun boyutunun ortaya konulması amaçlanıyor.
AYLIK FİYAT ARTIŞI
Temel gıda fiyatlarında bu yıl ocak ayında yüzde 3,6, şubatta da yüzde 2,8,
martta yüzde 2,5, nisanda da yüzde 2,3, mayısta yüzde 1,8 ve haziranda yüzde 1,1
oranında artış yaşanmıştı. Gıda fiyatlarında temmuzda yüzde 4,2 ile hızlanarak
devam eden bu artış trendi; nüfusun büyük bir bölümünün enflasyon karşısında
korumasız olduğu olan işgücünün yüzde 30’una yakınını oluşturan 9,7 milyona yakın
vatandaşın atıl durumda olduğu Türkiye’de açlık ve yoksulluk riskini önemli ölçüde
artırıyor. Maaş, ücret ve aylık alanların da gıda karşısındaki satın alma gücü aydan
aya azalıyor.
Temel gıda fiyatlarında temmuzda yaşanan artışta, meyve, sebze, bakliyat ve
yağ fiyatları olmak üzere tüm gıda gruplarının fiyatlarında yaşanan artışlar belirleyici
oldu.
Temmuzda, ekmek, un, bulgur fiyatlarında, bulgur fiyatlarındaki yükselişin
etkisiyle bir önceki aya göre yüzde 0,5 oranında artış kaydedildi. Et ve balık grubu
fiyatlarında tavuk eti fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle yüzde 2,6 oranında artış
yaşanan temmuzda süt ve süt ürünleri ile yumurta grubunu fiyatlarında ise yüzde 3,4
oranında artış oldu. Yağ fiyatlarında geçen yılın son aylarından başlayan artış trendi
temmuzda da devam etti ve yüzde 5,5 oranında artış gözlendi.
Meyve fiyatlarının yüzde 8,8 oranında arttığı temmuzda ayında sebze
fiyatlarında ise bir önceki aya göre yüzde 11,7 oranında yükseliş yaşandı.
Bakliyat fiyatlarının nohut ve mercimek fiyatlarındaki artış yüzünden yüzde
11,5 oranında arttığı temmuzda, salça, zeytin, bal, çay, tuz ve benzeri gıda
maddelerinden oluşan diğer işlenmiş gıda fiyatları yüzde 0,2 oranında arttı.
Böylece, mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 76 gıda
maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için temmuzda bu yıl haziran
ayına göre yüzde 4,2 oranında daha fazla para ödendi.
İLK YEDİ AYLIK DEĞİŞİM
Gıda fiyatlarında ocak-temmuz döneminde ise yüzde 19,8 oranında artış
yaşandı. Yılın ilk yedi aylık döneminde ekmek, bulgur, un makarna fiyatlarında yüzde
8,8, et ve balık fiyatlarında yüzde 26,1 süt, süt ürünleri ve yumurta fiyatlarında yüzde
20,4 oranında artış gözlendi. Yağ fiyatlarında ise yüzde 23,3 oranında artış oldu. Bu
dönemde meyve fiyatlarında yüzde 70 artış, sebze fiyatlarında yüzde 0,5 oranında
düşüş kaydedildi. Bakliyat fiyatlarında yüzde 9 oranında diğer işlenmiş gıda
fiyatlarında ise yüzde 8,3 oranında artış oldu.
YILLIK DEĞİŞİM
Gıda fiyatlarında yıllık olarak ise (Temmuz 2020’ye göre) yüzde 35,7 oranında
artış gözlendi.
Bu yıl temmuzda geçen yılın temmuz ayına göre ekmek, un, bulgur, makarna
fiyatlarında yüzde 24,8, et-balık fiyatlarında 17,8, süt ve süt ürünleri ile yumurta
fiyatlarında yüzde 35,1 oranında artış oldu. Bir yıl öncesine göre yağ fiyatları yüzde
53,9 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 69,1 sebze fiyatları ise yüzde 67,2 oranında
artış gösterdi. Bakliyat fiyatları son bir yılda yüzde 29,2 diğer gıda fiyatları ise yüzde
15,4 oranında zamlandı.
YILLIK ORTALAMA
Sepete dâhil edilen ürünlerin son 12 aylık ortalama fiyatlarının bir önceki 12
aylık dönemdeki ortalama fiyatlarıyla karşılaştırılarak hesaplanan 12 aylık
ortalamalara göre de gıda fiyatlarında yüzde 30,7 oranında artış yaşandı.
Yıllık ortalamalara göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatları yüzde 18,4, et ve
balık fiyatları yüzde 17,7, süt, süt ürünleri ve yumurta fiyatları yüzde 28,5, yağ fiyatları
yüzde 39,7, meyve fiyatları yüzde 43,6, sebze fiyatları yüzde 67,1, bakliyat fiyatları
yüzde 25,2, diğer gıda maddelerinin fiyatları da yüzde 9,9 oranında artış kaydetti.
Mehmet BALIK
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu
Genel Başkanı
