Prof. Dr. Uğur Cengiz Erişmiş: “İklim Değişikliğine Uyum Politikalarına Stratejiler Belirlenmeli”

Doğa Koruma Biyoizlem Uygulama ve Araştırma Merkezi (DOKOBİM) Müdürü Prof. Dr. Uğur Cengiz Erişmiş, “Doğa ve çevre ilgili sorunları iklim değişikliği ile açıklamak sorunlardan uzaklaşmamıza neden olmaktadır. Küresel ölçekli olan iklim değişikliği her bölgenin kendi koşullarına göre iklim değişikliğine Uyum Stratejilerinin üretmesi gerekmektedir” dedi. Erişmiş, “Bu bağlamada Eber Gölü’ne hayat vermemiz için Afyonkarahisar Valiliği, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Ege Üniversitesi ve uluslararası ortakların yer aldığı Eber Gölü özelinde Dirençli ve Sürdürülebilir Bir Gelecek İçin Ekosistem Tabanlı Ekolojik Dönüşüm tabanlı Avrupa Birliği proje hazırlanmaktadır.

Eber Gölü’nün Ana Sorunu Su Transferi – Suyun Buharlaşması

Erişmiş, gölet ve barajların sularının tamamen devre dışı bırakılmaması gerektiğini belirterek, şunları belirtti: “Sorunun tekrarlanmaması için bu konuda hassasiyet gösterilmesi hususu Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Taşkın ve Kuraklık Yönetimi Dairesi Başkanlığı tarafından yapılan Akarçay Havzası Kuraklık Yönetim Plan Raporunda belirtiliyor. Bu bağlamada gölet ve barajların çevresi buharlaşmayı azaltmak için karbon yutaklarla zenginleştirmemiz gerekiyor. Baraj ve göletlerimize yapılacak fitoremediasyon uygulamasıyla göl ve barajların temiz kalması sağlanabilmesi ve buharlaşmanın azaltılması lazımdır. Akıllı sensörler ve izleme sistemleri ile buharlaşma oranı takip edilerek su yönetimini optimize etmek gerekmektedir.”

Sultandağları’ndan Eriyen Kar Suyunun Eber’e Ulaşması

Erişmiş, Sultandağları’nda eriyen kar suyu ve yüzey suların üçte birinin yaklaşık 60 milyon ton suya tekabül ettiğini belirterek, “Bu suyun Eber Gölüne ulaşması için erimenin fazla olduğu yerlere yer altı su tuzakları ve drenajlar yapılması gerekmektedir. Bu yöntem Erciyes Kayak Merkezinde Karlama Sistemi için uygulanmaktadır” dedi. Erişmiş, “Kaçak sulama kanallarının açılması, göllere akan suyun yönünü çevirmek, gölün kuruyan arazisinde tarım faaliyetleri için kaçak su alımını önlemek ve su kaynaklarını doğal yollarla koruma altına almak amacıyla ağaçlandırma ve yeşil koridor şeritleri planlanarak buharlaşma oranını azaltacak planlamaların yapılması gerekmektedir. Pilot olarak kamu kurum ve kuruluşların öncülüğünde yağmur suyu hasadı ve gri su teknolojileri ile su tasarrufu sağlanmasında örnek olması gerekmektedir” ifadelerini kullandı.

Çevre Kirliliği ve Göl Suyunu Ötrikasyonu Sorununun Çözümü

Erişmiş, su ekosistemlerinde azot ve fosfor gibi besin maddelerinin aşırı birikmesi sonucu alglerin ve su bitkilerinin kontrolsüz büyümesinin göl suyuna zarar verdiğini belirterek, şöyle konuştu: “Bu durum, oksijen seviyelerinin azalmasına, su kalitesinin ve ekosistemin dengesinin bozulmasına yol açar. Göl suyunda oksijensiz üreyen bakteriler metan gazı üretmemektedir Bunun önüne geçilerek oksijen seviyesinin artırılması için yüzey havalandırıcılar ve dipten havalandırma ümitlerinin göle yerleştirilmesi gerekmektedir. Eber Gölüne girişine yapılacak mobil arıtma tesisleri ile diğer arıtma tesislerinin enerji ihtiyaçları biyogaz ve güneş enerjisi gibi çevre duyarlı sistemlerin üreteceği elektrik ile karşılanmalıdır. Ayrıca yerel halkın çevre sorunlarını bilinçlendirilmesi için bir mobil uygulama devreye girecektir. Bu uygulama, vatandaşların çevre kirliliği, atık sorunları, yasa dışı avlanma, su kirliliği, yangın riski, kaçak sulama gibi çevresel problemleri yetkililere hızlıca bildirmesine olanak sağlar.”

Dünya üzerindeki temel sorunun; suyun azalması, kuraklık ve çevre kirliliği olduğunu ifade eden Prof. Dr. Uğur Cengiz Erişmiş, “Bu sorunlar, her coğrafyada farklılıklar gösterse de dünyanın her yerinde yaşanmaktadır. Bu nedenle iklim değişikliğine bağlı senaryolara karşı, Eber gölüne hayat vermek istiyorsak damlaya damlaya göl olur düşüncesiyle hep birlikte üzerimize düşün görevi yerine getirmek zorundayız” diye konuştu. Konferans, soru cevap bölümünün ardından sona erdi.

Katkıları için Afyon Kocatepe Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Anabilim Dalı Başkanı Sayın Prof. Dr. Uğur Cengiz ERİŞMİŞ Beye ve Bolvadin Meslek Yüksek Okulu Öğretim Görevlisi ve Bol-Dav Kurucular Kurulu Üyemiz Sayın Mehmet Akif ÇAKIRER Beye Teşekkür ederiz.

Not: Eber gölü fotoğrafları için Sayın, Ercan KÖSEER Beye teşekkür ederiz.