Rusya ile eski günlere doğru
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Moskova’da bir araya geldi.
Suriye’de yaşanan gelişmelerin de önemli bir gündem maddesini oluşturduğu yaklaşık bir buçuk saatlik görüşmenin ardından kameraların karşısına geçen iki lider, askeri, istihbarat, ticaret ve turizm gibi konularda işbirliğine gidileceğini belirtti.
Erdoğan “Normalleşme sürecini sona erdirdiğimize inanıyoruz” dedi.
İki ülke arasındaki ilişkiler Kasım 2015’te bir Rus uçağının düşürülmesiyle kopma noktasına gelmiş, Rusya’nın Türkiye’ye uyguladığı ‘ambargo’ sonucu ticaret ve turizmde krize yol açmıştı. İkili arasındaki ilişkiler, Erdoğan’ın Putin’e ‘özür içerikli’ bir mektup gönderdiğini açıklamasıyla yumuşamıştı.
Darbe girişiminin ardından Putin’in Erdoğan’ı telefonla araması ikili ilişkilerin normalleşmesine katkı sağlamıştı. İki lider ilk kez 9 Ağustos’ta St. Petersburg’da bir araya gelmişti.
Erdoğan’ın heyetinde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, MİT Müsteşarı Hakan Fidan ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da yer aldı.
‘Yeni ortak yatırım fonu kuruyoruz’
Basın toplantısında ilk sözü Putin aldı: “Rus-Türk ilişkilerinin bu iki ülkeye yakışır bir düzeye ulaşabilmesi için yoğun bir şekilde çalışıyoruz. Başta Suriye krizi olmak üzere dünyadaki krizlerin çözümüyle ilgili olarak aktif bir şekilde çalışmalarımız var. Rusya ve Türkiye askeri ve istihbarat makamları arasında böyle yakın işbirliği kurulacağını kimse beklemiyordu. Karşılıklı ticaretin ve hizmetlerin artırılmasına yönelik orta vadeli program imzalamış olduk. Yeni ortak yatırım fonu kuruyoruz. 1 milyar dolarlık sermayesi olacak.”
Türkiye’nin turizm açısından Rusya için yeniden gözde bir ülke haline gelmeye başladığını aktaran Rus lider, Astana’daki ateşkes görüşmelerinde ateşkesin muhafaza edilmesine dair Türkiye’nin aldığı tutum için teşekkür etti.
İki ülke ilişkilerinin hızlı şekilde onarıldığını aktaran Putin, yatırım birliği ve büyük kapsamlı projelerin de gerçekleşmesi için hazırlıkların devam ettiğini söyledi.
‘PYD, Moskova’daki faaliyetlerine son vermeli’
Suriye’de istikrarın bir an önce sağlanması için herkese önemli sorumluluk düştüğünü ve bu konunun görüşüldüğünü söyleyen Erdoğan ise iki ülke arasında enerji alanındaki işbirliğinin çok farklı olduğunu belirtti.
Erdoğan şöyle devam etti: “Terörle mücadele alanında yakın eşgüdüm halinde hareket etmemiz büyük önem taşıyor. Suriye’de DEAŞ’a karşı sergilediğimiz kararlı tutumu diğer terör örgütlerine karşı da göstermeliyiz. Bu bakımdan PKK’nın Suriye kolu olan PYD’nin Moskova’daki faaliyetlerine son verilmesini özellikle bekliyoruz.”
Vize muafiyeti konusuna değinen cumhurbaşkanı, “Vize muafiyeti anlaşmasını tekrar canlandırmak için bir çalışma olmasında fayda var. İş adamlarımıza, Rusya’ya ticari taşımacılık yapan sürücülerimize, uçak mürettebatına ve resmi pasaportlara yönelik bazı formüller üzerinde çalıştığınızı biliyorum. Bizim arzumuz en kısa sürede tüm muafiyetin sağlanmasıdır” diye konuştu.
‘Turizm alanında rekora imza atmak istiyoruz’
“Normalleşme sürecini sona erdirdiğimize inanıyor, artık bu kelimeyi telaffuz etmek istemiyoruz” diyen Erdoğan, normalleşme konusunda önemli mesafeler alındığını aktardı.
Erdoğan şöyle devam etti: “Turizm alanında rekora imza atmak istiyoruz. Milli paralarla ticaretin artırılmasına da önem veriyoruz. Türk-Rus ortak yatırım fonunun kurulmuş olması ciddi bir adımın, güçlü bir adımın atılmış olmasıdır. Bu anlaşmalar ve bugün aldığımız kararlar kaybedilen zamanı telafi edecek, iki ülke ilişkilerinde sıçrama yaratacaktır.”
