İSTİKLÂL MADALYALI HALİDE EDİP ADIVAR

İSTİKLÂL MADALYALI HALİDE EDİP ADIVAR YAHYA AKSOY
Yüreğinde mukaddes heyecan taşıyan ,bir çok alanda ilklere imza atan ,Kurtuluş Savaşımızın, özüyle ve ruhuyla dopdolu sözcüsü Halide Edip,1884’de İstanbul Beşiktaş’ta doğdu, 9 Ocak 1964’de aramızdan ayrılsa da tarihimizde ve gönüllerde öncü, özel ve saygın yerini hep korumaktadır.
Babası ,II. Abdülhamit dönemimde padişah hazinesi kâtibi Mehmet Edip Bey ve annesi Fatma hanım.
Robet Lisesi’nde ve Üsküdar Amerikan Kız Koleji’nde(1901) okuyan Halide Edip, İngilizce öğrenirken 1897’de ilk eseri olan ABD’li yazar J.Abbotti’nin ” ANA” adlı eserini Türkçe’ye çevirdi.
İyi bir eğitim alan Halide Edip ,Ülkemizde o yıllarda yaşanan Balkan Savaşları ve Kurtuluş savaşı ile yakından ilgilendi.Duyarlı yüreği ve geniş bilgisi ile yurttaşları, ulusal bilinçle millî dava uğrunda birleştirmek için büyük bir heyecanla çalışmalarını sürdürdü.
Tanin Gazetesi’nin ilk yayın kuruluna girdi ve Anadolu Ajansı’nın kuruluş çalışmalarına destek verdi. Balkan Savaşları’nda hastanelerde ve Kurtuluş Savaşımızda cephelerde görev aldı. Kendisine, eşi Adnan Adıvar’da destek oldu.Mehmetciğe moral ve destek verdi. Kendisine önce onbaşı, sonra da üstçavuş rütbesi ve daha sonra ” Yüce maksadın oluşmasına büyük çalışma göstermesi “nedeniyle “İstiklâl Madalyası” verildi.
20 Kasım 1920 tarih ve 66 sayılı İstiklâl Madalyası Kanunu 1 .maddesi , madalyanın kimlere verileceğini göstermiştir: “İstiklâl Madalyası, bizzat kıta başında ( Cephede veya iç isyanların bastırılmasında) kahramanlık ve fedakârlık gösteren devlet büyükleri,ne, amirlerine ve subaylara, Milli Ordu Kahramanlarına ve cephe gerisinde yüce maksadın oluşmasında büyük çalışma gösterenlere, millî istiklâl uğrunda hayatını feda eden şehitlerin ailesine verilir.”
Tanin Gazetesi’nin ilk yayın kurulunda ve Anadolu Ajansı kuruluş çalışmalarında görev aldı.Kadınların toplumsal yaşama katılmaları ve eğitilmeleri için “Teâli-i Nisvan Camiyeti’nin kuruluşunu sağladı. İnsan haklarını öne çıkaran Wilson Prensipleri Cemiyeti kurucuları arasında yer aldı.
15 Mayıs 1919’da İzmir’in Yunanlılar tarafından işgal edilmesi üzerine, aynı tarihte İstanbul Sultan Ahmet Meydanı’nda 200 binden fazla kişinin katıldığı büyük protesto mitinginde,büyük bir heyecanla tarihi konuşmasını gerçekleştirdi… Halide Edip,elinde hiçbir yazılı metin olmadan, tamamen yüreğinden gelen vatan sevgisinin heyecanı ile, vatandaşlarımızın duygu ve düşüncelerine tercüman olacak çok heyecanlı, etkili, ateşli ve uyarıcı uzun tarihi konuşmasını yaptı: “…Kardeşler,Vatandaşlar… Yüreğimizdeki mukaddes heyecan, milletin hakları ilân edilinceye kadar devam edecektir…”
Sultan Ahmet, Üsküdar,Fatih ve Kadıköy mitinglerinde, M.Emin Yurdakul,Hamdullah Suphi,Rıza Nur, Selim Sırrı Tarcan,İ.Hakkı Baltacıoğlu,Şukufe Nihal gibi şair ve düşünürler de Halide Edip Adıvar’la birlikte katıldılar. Birleştirici, aydınlatıcı ve uyarıcı bu konuşmalar, bütün yurda yayıldı ve bayraklaştı. Gönüllerdeki vatan ve bağımsızlık aşkını ateşledi.
Kurtuluş Savaşımızda ,vatanımızı düşman işgalinden kurtarma yolunda ulusal birliğin, beraberliğin,heyecanın ve düşmana karşı baş kaldırmanın sesi, sembolü ve sözcüsü olarak Halide Edip Adıvar , tarihte ve gönüllerde sevgi ve saygı ile örnek kadın olarak unutulmaz seçkin yerini aldı.
Başarılı bir yabancı dil eğitimi alan Halide Edip Adıvar, Colombia ve Delhi Üniversiteleri,nde öğretim üyeliği de yaptı. 1950 ‘de milletvekili olarak TBMM de görev yaptı. Öğretmenlik ve müfettişlik görevleri yanında, 21 Roman, 3 öykü ve 2 anı eseri ile Türk edebiyatı tarihinde özgün bir yer edindi.
Ateşten gömlek,Türk’ün Ateşle İmtihanı, Sinekli Bakkal, Vurun kahpeye gibi eserleri filme de alındı. Halkımızın büyük bir duygu , heyecan, ilgi ve sevgiyle izlediği filmleri ve unutulmaz eserleri canlılığını her zaman korumaya devam edecektir.
Kurtuluş Savaşımızın sözcüsü ,öğretmen, müfettiş, öğretim üyesi, romancı ve siyasetçi kimlikleri ile derin izler bırakan, İstiklâl Madalyalı Halide Edip Adıvar ,9 Ocak 1964 ‘de İstanbul’da hayata veda ederken, geride unutulmaz ölümsüz eserler, söylevler, kahramanlıklar ve olağanüstü hizmetler bıraktı. Vatan ve millet sevgisinde Türk kadının sembolü, öncüsü Halide Edip nurlar içinde yatsın.