“İnsan sağlığının korunması” konusunda sorumluluk sadece doktorlara ait değildir”

Prof.Dr. H.Tamer Dodurka ‘’İnsan sağlığının korunması konusunda sorumluluk
sadece doktorlarda değildir’’

İstanbul Rumeli Üniversitesi Rektörü Veteriner İç Hastalıklar ve Psikoloji Uzmanı
Prof.Dr. H.Tamer Dodurka hayvanlardan insanlara geçen virüsler hakkında çarpıcı
açıklamalarda bulundu. Prof.Dr.Tamer Dodurka ‘’ Hayvanlardaki hastalıklar
engellenemezse insan hastanelerinde boş tek bir yer kalmaz’’dedi.
İnsan hastalıklarının tedavisinde tek sorumlu meslek doktorluktur. Ancak “insan sağlığının
korunması” konusunda sorumluluk sadece doktorlara ait değildir diyen Dodurka sözlerine
şöyle devam etti; ’’Hayvanlardan insana geçme potansiyeline sahip olan yüzlerce tehlikeli
hastalık (zoonoz) daha hayvan boyutundayken engellenemezse insan hastanelerinde boş
tek bir yer kalmaz. Nitekim tek bir virüs hastalığı (COVID-19) bile bugün bunun ne kadar
önemli olduğunu bize gösterdi. Bu hastalığın “Çin’in Vuhan Kentindeki hayvan pazarından
kaynaklandığı” görüşü genel olarak kabul görüyor. Demek ki veteriner hekimlerin bu pazara
sunulan hayvanlar üzerinde yeterli kontrol ve denetimi olsaydı bugün bu virüs dünyanın
başına bela olmayacaktı.’’

Hayvanlardan bulaşan hastalıklara karşı mücadele veteriner hekimler ve doktorlar
tarafından eş zamanlı olarak verilmeli!
Hayvanlardan bulaşan hastalıklara karşı mücadeleyi veteriner hekimlerin ve doktorların eş
zamanlı olarak vermesi gerektiğine değinen Prof.Dr.H.Tamer Dodurka; ’’Son yıllarda zoonoz
hastalıkların dünyayı tehdit etme potansiyeli gittikçe artıyor. Sadece vahşi hayvanlar değil,
özellikle kanatlılar ve domuzlar büyük salgınlar için kaynak teşkil edebilirler. Bu yüzden
hayvanları da kapsayan koruyucu halk sağlığı önlemleri insan sağlığı için gereklidir. Nitekim
2005 yılında ülkemizde görülen ve halk sağlığını tehdit eden kuş gribi hastalığı hayvanlarda
alınan karantina önlemleri sayesinde engellenebildi. Yine zaman zaman ortalığa çıkan ve
kenelerden bulaşan, insanlarda ölüme yol açan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı bugün
Türk veteriner hekimlerinin bulduğu aşılar sayesinde daha az korkulur hale geldi. Şarbon vb.
bu örnekleri çoğaltmak mümkündür. Ancak ülkemizde hala hayvanlardan insanlara geçen
tüberküloz, brusella vb. birçok hastalık kol gezmeye devam etmektedir. Bazılarının tek
bulaşma kaynağı hayvanlardır. Bu hastalıklarla karşı mücadeleyi veteriner hekimler ve
doktorlar eş zamanlı yaptıklarında başarı kazanılır. İnsan ve hayvan ekosistemi birbirine
bağlı olduğu için koruyucu hekimliğin sınırları insan ve hayvan arasında net değildir. Nitekim
bu mikroplar insan-hayvan ayırımı yapmamaktadırlar’’ açıklamalarında bulundu.

Halk sağlığında iletişim eksikliğinin bedeli çok ağır olabilir
Dünyaca ünlü bir dergi olan Lancet dergisinde çıkan bir makaleye göre, 1980lerde insan
sağlığının sürdürülebilmesi için tüm ekosistemin sağlığının sürdürülmesi gerektiği
anlaşılmıştır. Bunun üzerine, WHO ve FAO gibi uluslararası kuruluşlar iki hekimliği de bir
araya getiren “tek sağlık kavramını” kurumsallaştırmıştır.
Ülkemizde halk sağlığı ve veteriner hekimlik yetkilileri arasında zoonozlar konusunda
iletişimin tamamen eksik olduğu görülmektedir. Bu eksikliğin bedeli çok ağır olabilir. Bu
nedenle uyarılara kulak verilmeli, halk sağlığı ve veteriner hekimlik arasındaki etkileşimler
kurumsal hale getirilmeli, örneğin Sağlık Bakanlığı’nda “Veteriner Halk Sağlığı” adı altında bir
teşkilat yapısı oluşturulmalıdır.