Petrol fiyatları dibe vurdu

Petrolden kaçan işlemciler tarihte ilk defa ABD vadeli petrol fiyatlarının eksiye düşmesine neden olurken, corona virüsü salgını nedeniyle petrol ihtiyacının ne denli düştüğü ve çıkarılan petrolü depolayacak yer bile kalmadığı da gözler önüne serilmiş oldu.

Düşüş bir anda olmuş olsa da bunu hazırlayan faktörler haftalardır süregeliyor.

Mart ayının başında corona virüsü salgını nedeniyle petrol talebi yaklaşık üçte bir azalmıştı. Ancak ilerleyen haftalarda petrol üretimi aynı seviyede devam ederek stoklar doldurulmuştu. Geçen günlerde açıklanan petrol üreten ülkelerin üretimde kesintiye gitmesi bile stoklardaki milyonlarca varillik petrolü eritmek için yeterince hızlı ve büyük değildi.

İhtiyaç fazlası petrol stoklara gidiyor. ABD’nin stok yaptığı Cushing şehrinde stoklar yüzde 70 civarında dolu. İşlemciler iki hafta içinde stokların tamamen dolmasını bekliyor.

Bu doluluğu gören işlemciler bugün sona erecek olan Batı Teksas tipi petrolün vadeli kontratlarını satışa başladı. Petrol vadeli işlemlerinde vade sonunda işlemcilerin her bir kontrat başına 1000 varil petrol alması gerekiyor ve bu petrol ABD’nin Cushing kentine teslim ediliyor.

Ancak Cushing’de de yer kalmayınca tacirlerin ya ihtiyaç duymadıkları petrolü kendilerinin depolaması ya da bu kontratlardan çıkması zorunluluğu ortaya çıkıyor.

Herkesin çıkışa hücum etmesi çok az kişinin petrolde kalmayı tercih ettiğini gösterdi ve cuma günü 18 dolardan işlem gören petrol dün eksi 40 dolara kadar düştü.

Pompaya yansır mı?

ABD’de petrol fiyarları hakkında bilgilendirme hizmeti sağlayan Oil Price Information Services’in analisti Tom Kloza yayınladığı açıklamada, Cushing şehrindeki vadeli kontratlarda fiyatların çakılmasının pompa fiyatına yansımayabileceğini söyledi.

Kloza şu ifadeleri kullandı: “Benzin, motorin ve uçak yakıtı fiyatlarında mayıs ayında da indirimler görmeye devam edeceğiz. Ancak kimse bundan bedava benzin dağıtılacağı ya da ham petrolde bu daha önce görülmemiş inanılmaz düşüşün benzin fiyatlarına bire bir yansıyacağı sonucunu çıkarmasın.”

Petrol fiyatlarındaki mevcut düşüşün ortalama bir ABD’li ailenin bütçesinde aylık 150 ila 170 dolar yer açması bekleniyor. Bunun Türkiye’deki fiyatlara yansımasıysa doların Türk Lirası karşısındaki yükselişine bağlı.

Hava taşımacılığına etkisi

‘Corona’ salgını nedeniyle neredeyse durma noktasına gelen hava taşımacılığının da düşen petrol fiyatlarından etkilenmesi ve bilet fiyatlarının aşağı çekilmesi bekleniyor. Ancak vadeli kontratlardaki bu çakılma aynı zamanda piyasada yakın dönemde uçuşların başlayabileceğine dair beklenti olmadığını da gösterdi.

Toparlanma beklentisi

Petrolde fiyatların çakılmasına dair çok sayıda teknik analiz yapılsa da bazı ekonomistler bunun genel olarak ekonomik gidişat hakkında ne söylediğini anlamaya çalışıyor.

Geçen iki üç ayda günde 30 milyon varil petrol depolara kaldırıldı. Bu küresel talebin yaklaşık üçte birine denk geliyor. Talep virüs öncesi seviyelere gelse dahi depolardaki bu kadar ham petrolü tüketmek çok zaman alacak.

ABD’nin New York kentindeki Wisdomtree Asset Management firmasından sabit getiri uzmanı Kevin Flanagan, “Enerji sektörünün bize söylediği şu: Talep yakın vadede geri gelmeyecek ve piyasada aşırı arz var” dedi.

Haziran vadeli petrol kontratları da dün yüzde 18’den fazla gerileyerek varil başına 20.43 dolar seviyesinden işlem gördü. Bu veri, piyasadaki işlemcilerin tüketici talebinin ne yönde gideceğine dair görüşlerini daha iyi yansıtıyor. Talep sıfır noktasında değil ama çok hızlı şekilde düşüyor.
Kaynak.Diken.com