YEREL BASIN VE DERGİLER

ULUSAL DÜŞÜNCE ZENGİNLİĞİMİZİN SESİ DERGİLER

YAHYA AKSOY

Kültür ve sanat alanında belirli sürelerle çıkan dergiler, düşünce ,fikir ve
Edebiyat dünyamızın en değerli kaynak eserleri ve hazineleridir.
Bu kültür kaynaklarında , yurdumuzun dört yanından esintiler bulunur.
Renklidir, canlı-kanlıdır,özel ve özgündür dergiler.Düşünce dünyansa açılan bu
pencerelerden ayda-iki ayda yada üç ayda bir hayatın akışı
izlenebilir,gözlenebilir,özümsenebilir.
Yerel ve ulusal boyutta yapılan süreli yada süresiz yayınlar ,”Derleme Yasası”
gereğince belli kütüphanelerde arşivlenmektedir. Bu arşivler, ulusal kültürel
mirasımızın hazineleridirler. Geçmişi bugüne ve yarına taşırlar. Ulusu
aydınlatırlar.
Bir bakıma düşünce ve fikir dünyamızın geçmişten bugüne ve yarına uzanan
çizgide belgeliği olan bu derlemeler, toplumun belleğini ve benliğini
belirlemektedir.
Okuyucuya,araştırmacıya kütüphanelerde sunulan bu dergilerin kitap evlerinde
satışa sunulması toplumla buluşmasını sağlamaktadır.
Az okuyan ve çok konuşan bir toplum olarak bilmemiz gereken bir gerçek de
şudur. Bilgi birikimi ile,güzel,doğru,etkili bir konuşma yapabilmek için çok
okumak gerekir.
O kadar çok yayın içerisinde seçki yapmak kolay değildir.Bilgi,birikim, sevgi
ve araştırma ister. Genel kültür dediğimiz bilgi zenginliği için , halk arasında
söylenen çok güzel bir ata sözümüz bulunmaktadır:
“İnsanlar kıyafetlerine göre karşılanırlar ve bilgilerine göre uğurlanırlar.”
İyi bir kıyafet , tavsiye mektubu yerine geçer ama , inandırıcı, geniş ve doğru
bilgi onun önüne geçer.
Bir ulusun yaşayabilmesi için sağlam temeller üzerinde kurulması gerektiğine
inanan büyük önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk ,Türkiye Cumhuriyeti’ni
kültür temelleri üzerine kurmuş ve bu alanda örnek uygulamaları hayata
geçirmiştir.
Kültürün temeli de halk kültürüdür.Yerel gazeteler ve dergile dergiler en büyük
kaynaklardır.
Halk oyunları,ozanlar,türküler,çalgılar,inançlar,halk mutfağı, halk edebiyatı,
halk sanatları, gelenek ve görenekler,yaşam felsefesini oluşturan duyuş ve
düşünüşler halk kültürü kaynaklarıdır. Bu kaynaklar, ulusun
kimliği,kişiliği,benliği ve can damarlardır. Bu temel değerler araştırılmalı,
desteklenmeli ve özgün yapısı bozulmadan geliştirilmelidir.
Yerel kültür değerlerimiz için en anlamlı,canlı,etkili ve kalıcı bilgi ve belgelere
yer veren kaynak eserler arasında dergiler öncelikli ve önemli bir yer
tutmaktadırlar.
Ne zaman bir yerel dergi görsem, heyecanla, hevesle ve merakla sayfalarına
dalarak halk kültürü değerlerimize ait yerel örnekler ararım.En sıcak haberler
yanında en anlamlı araştırmalar,yazılar,şiirler,öyküler, masallar,fıkralar,
atasözleri,giyim-kuşam ve halk mutfağı bu dergilerin sayfalarında
gizlidir.Dergiler,yerli ve millîdir…
Halk Evlerinin kuruluşu ile çıkarılmaya başlanan “ÜLKÜ,FİKİRLER VE
YENTÜRK” gibi 35 ayrı dergi, İstanbul’da çıkanTürk edebiyatı Dergisi,
Yusuf Ziya Ortaç (1895-11 Mart 1967) yönetiminde uzun soluklu mizah
ve edebiyat dergisi Akbaba, Tarih Konuşuyor, Türk Dili Dergisi,
Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, Ankara Edebiyat, Folklor ve

Edebiyat,Erciyes,KültürÇağlayanı,Hatay-
GüneyRüzgârı,Bozok,Serhad,Bilim ve ÜtopyaDergisi, Kasabanın sesi

ve Anıtkabir K.Atatürk ve Çocuk Dergisi gibi il ve ilçelerimizde çok

sayıda dergi çıkmış ve çıkmaya da devam etmektedir. Ulusal ve yerel
Kültür değerlerine, halk kültürüne, araştırmalara ve farklı düşüncelere
yazılarında yer veren bu dergiler , ülkemizin kültür ve düşünce
zenginliğinin birer aynası olmaktalar. Ulusal bilgi ve bilinci dinamik
tutma yolunda etkili olmaktalar.
Yerel basın ve dergilerin eğitim, kültür, siyaset alanlarında büyük
değerleri vardır.Desteklenmeli, özendirme ödülleri ile
ödüllendirilmelidirler. Devlet bütçesinden sağlanacak maddi destek
yanında,vergi ve benzeri alanlarda muafiyetlerle gelişmeleri
sağlanmalıdır. Fikirler ve düşünceler ulusal ve yerel alanda
yaygınlaştıkça, toplumsal kültür ve sanat dünyamız zenginleşerek
yücelecektir.Bilgi paylaşıldıkça yararlı olur.Toplumun düşünce dünyası
zenginleşir. En büyük kalıcı zenginlik, kültürel zenginliktir. En önemli
yatırım, kültürel yatırımdır. Çağdaş uluslar bunu yapmaktalar.
Geçmiş yıllarda, çerisinde, Ankara’da çok değerli bilim adamı ve şair
dostlarım Prof.dr.İbrahim Agâh Çubukçu ile Mehmet Aydın beyler TURUNÇ
DERGİSİ’nin 4.sayısını bana armağan ettiler. Kültür- Sanat Dergisi’ni
heyecanla okudum, bana ilham kaynağı oldu ve bu yazımı kaleme aldım.
Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürü

olarak görev yaptığım yıllarda Bakanlık yayını olarak çıkardığım”Ana yurttan-
Ata Yurda TÜRK DÜNYASI” dergisi ve “HALK OZANLARININ SESİ”

dergileri Türk Cumhuriyetleri’ndeki okullarda kaynak eserler olarak derslerde
yer almıştı.
Türkiye’deki okullar, dersler için öğretmen ve öğrencilere en çok yardımcı
olacak dergilerden yeteri kadar yararlanmamaktadırlar.Okullara halk kültürü
dersleri konulmasına rağmen, bu yaklaşım büyük bir boşluk yaratmaktadır.
Kültür ve sanat dünyamızı sergileyen dergiler, öğretmen ve öğrencilere yeni
bilgiler sunarken diğer okuyuculara da hayata değişik pencerelerden bakış
açısı sağlar.Kültür ve sanata hizmeti seçmiş olan önemli derginin sahibi
AKÜN’ler ile yönetmenler, kurulları ve yazarları yürekten kutluyorum.
Yöresel bir ürününün derginin adı seçilmesi de anlamlı olmuş. İnsan , coğrafya
ve tarih karışıp kaynaşarak kültürün temel taşlarını oluştururlar.
Karacaoğlan’ın diyarından turunç’un dallarından yükselen kültür ve sanat
dergisine,Sürekli yazarları arasında bulunmaktan onur ve mutluluk
duyduğum;Başkent Üniversitesi BÜTÜN DÜNYA, HATAY GÜNEY
RÜZGÂRI, KAHRAMAN MARAŞ’TAN sınıf arkadaşım ünlü Şair Arif
Eren’in çıkardığı Sanat-Edebiyat-Kültür dergisi ULUSLARARASI
MEVSİMLE dergisi,Ankara’da Kültür Ajans kurucusu dostum
Prof.Dr.Hayrettin İvgin yönetiminde çıkan KÜLTÜR ÇAĞLAYANI,Metin
Turan yönetiminde çıkan KİBATEX ve TİD İDARECİNİNİN SESİ
dergileri ile ülkemizin dört yanında çıkan tüm dergilerine
turnalardan,dağlardan,ovalardan,ozanlardan,yazarlardan ve şairlerden selam
var. Büyük özveriler ve emeklerle ayakta kalmak için çabalayan yerel basın ve
yayın organları halkın sesidir.En büyük destek sağlanmalı ve korunmalıdır…