Gribe karşı en etkili silah…
Gribe karşı en
etkili silah…
Necdet B.SİVASLI
Yine yılın o zamanı gelip çattı. Tıkalı burunlar ve bastırılamayan öksürükler sık sık görülmeye başladı. Uzmanlar şimdiden bu yılki grip sezonunun zorlu geçeceğini tahmin ediyor ve iki yıllık nispeten sakin bir dönemin ardından diğer çeşitli solunum yolu hastalıklarında da artış olduğunu vurguluyor. Grip enfeksiyonuna karşı en iyi önlem aşı olmak ve hastalandığınızda semptomlarınızı yönetmenin ötesinde yapabileceğiniz çok az şey var. Grip, soğuk algınlığı ve diğer üst solunum yolu hastalıklarının çoğu virüslerden kaynaklanır bu nedenle bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılan antibiyotiklerle iyileşemezsiniz.
Grip tedavisi için Tamiflu gibi antiviral ilaçlar genellikle grip testi pozitif çıkan ve hamile, yaşlı, bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler gibi ciddi komplikasyonlar geliştirme riskiyle karşı karşıya kalabilecek bireylere verilir. Diğer herkes için doktorlar dinlenmeyi ve grip teşhisi için ateş, baş ağrısı, vücut ağrıları ve üç ila beş gün süren tıkalı burun semptomlarını beklemelerini önerir. Vanderbilt Üniversitesi Tıp Merkezi‘nde tıp profesörü olarak görev yapan Dr. H. Keipp Talbot, bazı kişilerde öksürük veya boğaz ağrısı görülebileceğini ya da yorgunluk hissedilebileceğini, bunun da biraz daha uzun sürebileceğini söyledi.
Talbot, soğuk algınlığı semptomlarının griple inanılmaz derecede benzemesinden dolayı insanların kışın olan her şeye grip deme eğiliminde olduğunu söyledi. Ancak soğuk algınlığı semptomlarının oluşması genellikle daha yavaştır, gripte yaşayacağınızdan daha hafiftir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açma olasılığı düşüktür. Covid-19’lu kişilerde solunum semptomları da görülür. Hangi virüse sahip olduğunuzu bilmenin en iyi yolu test yaptırmak.
Bütünleştirici tıp alanında uzmanlaşmış bir doktor olan Dr. Aviva Romm soğuk algınlığının geçmesi için kullanılan takviyelerin fazla etki etmemesini göz önüne alarak, “Soğuk algınlığını tedavi ederseniz yedi gün içinde geçer. Kendi haline bırakırsanız bir hafta içinde geçer” dedi. Bu, takviye alsanız da almasanız da soğuk algınlığının geçme süresinin aynı olduğu anlamına geliyor. Ancak nesiller boyunca sayısız ilaç ,bir fincan sıcak çay ya da çorba boğaz ağrısı ya da tıkanıklık gibi soğuk algınlığı ve grip semptomlarının üstesinden gelmeye yardımcı oldu. Bilim insanları yıllar boyunca bu ilaçlardan bazılarının ne kadar etkili olduğunu, ne sıklıkla kullanılmaları gerektiğini ve hangi formüllerin en iyi sonucu verdiğini ölçmeye çalışan araştırmalar yürüttüler. Ancak çalışmalar genellikle küçük boyutlu oldu. İşte en azından biraz umut vaat eden en popüler ilaçlardan bazıları hakkında bildiklerimiz ve bilmediklerimiz.
C vitamini, mürver ve çinko gibi bazı vitaminlerin ve ev ilaçlarındaki bileşenlerin en azından bağışıklık sistemini uyarabileceğini, semptomlarınızın süresini biraz kısaltabileceğini gösteren bazı kanıtlar var. C vitamininin soğuk algınlığına iyi geldiği fikri yeni değil. 1970’lerde Nobel ödüllü Linus Pauling tarafından popüler hale getirildi. Bu da besin maddesine olan talebin artmasına neden oldu. O zamandan bu yana, takviye endüstrisine bağlı bilim insanları, C vitamininin bağışıklık hücrelerinin enfeksiyonu bulma ve savaşma yeteneği gibi çeşitli işlevleri desteklemeye yardımcı olduğunu öne sürdüler.
Besin maddesinin etkinliği hala tartışılıyor. Birincisi, vücut yüksek dozda C vitamini depolayamaz ve fazla C vitamini genellikle idrarla atılır. Bazı klinik çalışmalar, C vitamini takviyelerini ne zaman aldığınızın etkinliği açısından çok önemli olabileceğini ortaya koydu. Örneğin, 2013 yılında yayınlanan C vitamini denemelerinin kapsamlı bir meta-analizi, kendinizi hasta hissetmeye başlamadan önce bile düzenli takviyenin soğuk algınlığını bir gün kadar kısaltabileceğini öne sürüyor. Ancak semptomlar geliştikten sonra C vitamini almak tutarlı faydalar göstermiyor.
Bazı çalışmalarda, özellikle küçük çocuklara yönelik soğuk algınlığı ve grip şuruplarında yaygın bir bileşen olan mürver, bir hastalığın başlangıcından önce veya hemen sonra alındığında semptomların süresini kısaltıyor Ancak Romm, bunun çok sınırlı miktarda verilere dayandığını söyledi. Mürver, laboratuvar deneylerinde bağışıklık fonksiyonuna yardımcı olduğu gösterilen güçlü antioksidanlar ve antosiyaninler olarak bilinen kimyasallar içermekte.Benzer şekilde, çinko üzerinde yapılan araştırmalar, her üç ila dört saatte bir şurup ve pastillerin alınmasının, potansiyel olarak virüslerin çoğalmasını önleyerek soğuk algınlığı veya grip süresini bir iki gün azaltabileceğini gösterdi. Diğer analizlerde ise, placebodan(İlaçmış gibi verilen fonksiyonsuz madde) daha iyi olduğunu söylemek için yeterli kanıt olmadığı sonucuna varıldı. Çinko formüllerinin çoğunun çeşitli yan etkileri var. Çinko burun spreyleri kullanan bazı kişiler kalıcı koku kaybı yaşadı. Ağızdan alanlar ise ağızlarında kalıcı bir metalik tat kaldığını söyledi.
