GIDA FİYATLARINDA YILLIK ARTIŞ :%:154,6
Birleşik Kamu İş “Halkın Enflasyonu” Araştırması
Şubat 2023
-GIDA FİYATLARI 33 AYDIR ARALIKSIZ ARTIYOR
-EN FAZLA TÜKETİLEN 64 GIDA MADDESİNİN ORTALAMA FİYATI
ŞUBATTA BİR ÖNCEKİ AYA GÖRE YÜZDE 5,1 ORANINDA ARTARKEN YILIN
İLK İKİ AYLIK DÖNEMİNDEKİ ARTIŞ İSE YÜZDE 13,6 OLDU.
-GIDA FİYATLARINDA GEÇEN YILIN AYNI AYINA GÖRE ARTIŞ İSE YÜZDE
136,3 OLARAK GERÇEKLEŞTİ.
-TÜRKİYE’NİN İÇİNDE BULUNDUĞU YÜKSEK ENFLASYON SÜRECİNE
GİRDİĞİ EYLÜL 2021’DE 100 LİRAYA SATIN ALINAN BİR GIDA SEPETİNE
İÇİN BU YIL ŞUBAT AYINDA 379 LİRA ÖDEMEK GEREKTİ.
İktidarın faiz indirterek tetiklediği yüksek enflasyon süreci tüm hızıyla devam ediyor.
Gıda fiyatlarında Haziran 2020’de başlayan yükseliş ivmesi bu yıl şubat ayında da sürdü.
Gıda fiyatlarında şubatta bir önceki aya göre yüzde 5,1 oranında artış oldu. Böylece gıda
fiyatlarındaki aralıksız artış süreci 33 aya çıktı. Gıdada son bir yıllık fiyat artışı ise yüzde
136,3 olarak ölçüldü. Vatandaşlar, faiz indirimlerinin başladığı Eylül 2021’de 100 liraya
satın aldığı bir gıda sepetine bu yıl şubat ayında 379 lira ödemek zorunda kaldı.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu Ar-Ge birimi KAMUAR, fiyatlarını Ankara’daki
marketlerden düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 64 temel gıda maddesinden
oluşan bir sepeti esas alarak hazırladığı gıda fiyatları endeksinin Şubat 2023 sonuçlarını
açıkladı.
Araştırmayla, gelirinin büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda olan ve enflasyona karşı
herhangi bir koruması bulunmayan, dar ve sabit gelirlilerin, ücretlilerin ve yoksulların
yaşadığı gerçek enflasyonun boyutunun tahmin edilmesi amaçlanıyor.
AÇLIK RİSKİ ARTIYOR
Yanlış ekonomik politikaların gıda fiyatlarında yol açtığı artış, açlık riskini giderek daha da
büyütüyor. Eylül 2021’den bu yana kamu çalışanları ve kamu emeklilerinin ücret ve aylıkları
enflasyon farkları da dâhil yüzde 141 oranında arttı. Asgari ücretteki artış yüzde 200 oldu,
işçi ve bağımsız çalışanların emekli aylıkları ise yüzde 132,2 oranında arttı. Faiz
indirimleriyle Türkiye’nin, yıllarca sürecek bugünkü enflasyon sarmalına sürüklendiği eylül
ayından bu yana gıda fiyatları ise yüzde 379,4 oranında arttı. Diğer bir ifadeyle Eylül
2021’de 100 liraya satın alınan bir gıda sepeti için bu yıl şubat ayında 389 lira ödemek
gerekirken, kamu çalışanı ve emeklisinin Eylül 2021’deki 100 liralık geliri bu gün 241 lira,
asgari ücretlininki 300 lira, işçi ve bağımsız çalışan emeklisininki ise 232 lira oldu.
AYLIK FİYAT ARTIŞI
Şubatta, gıda fiyatlarındaki artışta yağ dışındaki bütün harcama gruplarında yaşanan yüksek
oranlı zamlar belirleyici oldu. Aylık fiyat artışına en büyük katkıyı ise et ve sebze
fiyatlarındaki artışlar yaptı.
Ekmek, pirinç, un, bulgur fiyatları, şubatta bir önceki aya göre yüzde 4,1 oranında artış
kaydetti. Et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 9,6 oranında artış yaşanan şubat ayında süt ve
süt ürünleri ile yumurta grubu fiyatları ise yüzde 2,3 oranında yükseldi. Yağ fiyatlarında ise
yüzde 1,9 oranında artış oldu.
Meyve fiyatlarının yüzde 0,2 oranında arttığı şubatta sebze fiyatlarında, bir önceki aya göre
ortalama yüzde 10,1 oranında artış yaşandı.
Bakliyat fiyatlarının yüzde 2,4 arttığı şubatta, salça, zeytin, bal, çay, tuz ve benzeri gıda
maddelerinden oluşan diğer işlenmiş gıda fiyatlarında ise yüzde 0,7 oranında artış
kaydedildi.
Böylece, vatandaşlar mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 64 gıda
maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için şubatta, bir önceki aya göre yüzde
5,1 oranında daha fazla para ödedi.
YILLIK DEĞİŞİM
Bu yıl şubatta geçen yılın aynı ayına göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatlarında
yüzde 101,6, et-balık fiyatlarında 130,2 süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde
116,8 oranında artış oldu. Bir yıl öncesine göre yağ fiyatları yüzde 62,3 oranında arttı.
Meyve fiyatları yüzde 156,9, sebze fiyatları ise yüzde 272,5 oranında artış gösterdi. Bakliyat
fiyatları son bir yılda yüzde 72,9, diğer gıda fiyatları ise yüzde 107,3 oranında zamlandı.
Tarımsal girdi maliyetleri ve tarım ürünü üretici fiyatlarındaki artışlar gıda fiyatlarındaki
yıllık artışın önümüzdeki aylarda da üç haneli oranlarda kalmaya devam edeceğine işaret
ediyor.
YILLIK ORTALAMA ARTIŞ
Gıda fiyatlarındaki son 12 aylık ortalama fiyatlar esas alınarak yapılan hesaplamaya göre ise
154,6 oranında artış yaşandı.
